Hepatit D nedir?

Hepatit B virüsleri gibi, hepatit D virüsleri de enfeksiyonlu kişilerin kanında ve diğer vücut sıvılarında tespit edilebilir. Bunların bulaştırma yolları da birbirine benzerdir. Bulaştırma yolları özellikle şunlardır:^1,2

• Enfeksiyonlu partnerlerle korunmasız cinsel temaslar (prezervatifsiz)
• Uyuşturucu kullanırken (iğneler ve buruna çekme pipetleri), dövme yaparken veya pirsing yaparken steril olmayan kapların kullanılması
• Örneğin tıraş aletleri veya tırnak makasları gibi kişisel bakım ürünlerini ortaklaşa kullanmak
• Enfeksiyonlu bir annenin çocuğa virüs bulaştırabileceği doğum

Daha önce de açıklandığı gibi, hepatit D enfeksiyonu ancak zaten hepatit B’niz varsa ortaya çıkabilir. Enfeksiyonun aynı anda meydana gelip gelmediği veya kişinin zaten hepatit B hastası olup daha sonra hepatit D virüsü kapmış olup olmadığı konusunda bir ayrım yapılır.^1,3

Aynı anda hem hepatit D virüsü hem de hepatit B virüsü bulaşmışsa buna eşzamanlı enfeksiyon denir.^1,3,4 Bu çoğu durumda sonuç vermeden iyileşir.

İnsanların önce hepatit B hastası iken daha sonra onlara ilaveten hepatit D virüsleri de bulaştığında durum tamamen farklıdır. Bu durumda süper enfeksiyon mevcuttur.^1,3 Bu, maruz kalanlarda %90’a varan oranda kronik bir seyir izler ve tek başına hepatit B’den daha sık ve daha hızlı bir şekilde karaciğer sirozuna ve karaciğer kanserine yol açar.^2,5

Hepatit D enfeksiyonunun ilk birkaç haftasında belirtiler genellikle yorgunluk, bulantı ve kusma, iştahsızlık, ateş, dikkat zayıflığı, cilt ve gözlerde sararma (sarılık), koyu renkli idrar, açık renkli dışkı ve şiddetli kaşıntı şeklinde olur.⁵ Semptomların şiddeti değişebilir. Kronik hepatit D genellikle belirtisiz seyreder veya karaciğer ile ilişkili olması gerekmeyen sadece hafif şikayetlere neden olur.¹⁰ Bu, hastalığın uzun süre teşhis edilmeden kalması riskini taşır ve karaciğerin giderek daha fazla hasar görmesine kadar ilerleyebilir. Hastalığın ileri evrelerinde karın bölgesinde sıvı birikmesi (karında su toplanması, assitler) ve beyin işlevlerinde hasar gibi büyük belirtiler karaciğer hastalığına işaret eder.¹⁰

İlkesel olarak, kanıtlanmış bir hepatit B enfeksiyonu olan her kişi de hepatit D için test edilmelidir. Bu amaçla önce kanda hepatit D virüsüne karşı antikor olup olmadığı incelenir. Sonuç pozitifse – yani antikorlar tespit edilebiliyorsa – bu, şu anda size hepatit D virüsü bulaşmış olduğu veya geçmişte bir enfeksiyon geçirdiğiniz ve tekrar iyileştiğiniz anlamına gelir. Bu nedenle enfeksiyonun iyileşip iyileşmediğini veya şu anda etkin olup olmadığını belirlemek için başka bir kan testi gereklidir. Nitekim ikinci test hepatit D virüsünün kanda hâlâ mevcut olup olmadığını gösterir. Bu testten de pozitif sonuç alırsanız etkin bir enfeksiyonunuz var demektir.⁴

Hepatit D ilaçla tedavi edilebilir. Amaç, virüsün çoğalmasını durdurmak ve böylece karaciğeri hasardan korumaktır.¹¹ Tedaviyi yapan doktorla konuşmak, mümkün olan en iyi tedaviyi bulmaya ve tanıyı geliştirmeye yardımcı olabilir.

İlk başta kulağa ne kadar garip gelse de: Hepatit B’ye karşı aşılanma kendinizi hepatit D’ye karşı korumanın çok iyi bir yoludur. Çünkü hepatit D virüsü size ancak hepatit B de bulaşmışsa bulaşabilir.⁵ Ayrıca aşağıdaki önlemleri alarak virüs bulaşmış kan veya meni veya vajinal salgılar gibi diğer vücut sıvıları ile temastan mümkün olduğunca kaçınmak suretiyle enfeksiyon riskini en aza indirebilirsiniz:^1,5,12

• Güvenli seks
• Damar ve burun içi uyuşturucu kullanırken aletlerin steril olmasına dikkat edin ve şırıngaları başkalarıyla paylaşmayın
• Dövme veya pirsing yaparken steril çalışma koşulları ve aletleri sağlayın
• Tıraş aletleri veya tırnak makasları gibi kanla kirletilmiş olabilecek kişisel bakım ürünlerini başkalarıyla paylaşmayın