Co to jest wirusowe zapalenie wątroby typu D?

Wirusy zapalenia wątroby typu D, podobnie jak wirusy zapalenia wątroby typu B, są wykrywalne we krwi i innych płynach ustrojowych osób zakażonych. Porównywalne są także drogi przenoszenia. Należą do nich w szczególności:^1,2

• kontakty seksualne bez zabezpieczenia (bez prezerwatywy) z zakażonym partnerem
• używanie niesterylnych przyborów do zażywania narkotyków (igieł i rurek), podczas wykonywania tatuażu lub piercingu
• dzielenie się przedmiotami higieny osobistej, takimi jak maszynki do golenia czy nożyczki do paznokci
• poród, podczas którego zakażona matka może przenieść wirusy na dziecko

Jak już opisano, do zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu D może dojść tylko wtedy, gdy osoba choruje już na zapalenie wątroby typu B. Rozróżnia się, czy do zakażenia doszło w tym samym czasie, czy też dana osoba była już zakażona wirusem zapalenia wątroby typu B, a dopiero później zaraziła się wirusem zapalenia wątroby typu D.^1,3

W przypadku jednoczesnego zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu D i wirusem zapalenia wątroby typu B mamy do czynienia z zakażeniem równoczesnym.^1,3,4 W większości przypadków goi się bez konsekwencji.⁵

Zupełnie inaczej jest w przypadku osób już zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu B, które później ulegają zakażeniu wirusem zapalenia wątroby typu D. W tym przypadku mamy do czynienia z superinfekcją.^1,3 U nawet 90% pacjentów choroba ta ma charakter przewlekły i częściej oraz szybciej prowadzi do marskości wątroby i raka wątroby niż samo wirusowe zapalenie wątroby typu B.^2,5

W pierwszych tygodniach od zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu D objawy obejmują zwykle zmęczenie, nudności i wymioty, utratę apetytu, gorączkę, osłabienie koncentracji, zażółcenie skóry i oczu (żółtaczka), ciemny mocz, jasne stolce i silne swędzenie.⁵ Objawy mogą mieć różne nasilenie. Przewlekłe zapalenie wątroby typu D często przebiega bezobjawowo lub powoduje jedynie łagodne objawy, które niekoniecznie są związane z wątrobą.¹⁰ Wiąże się to z ryzykiem, że choroba pozostanie niewykryta przez długi czas i może postępować do momentu, w którym wątroba będzie ulegać coraz większemu uszkodzeniu. W bardzo zaawansowanych stadiach choroby masywne objawy, takie jak gromadzenie się płynu w jamie brzusznej (wodobrzusze) i uszkodzenie funkcji mózgu, wskazują na chorobę wątroby.¹⁰

Zasadniczo każda osoba, u której stwierdzono zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B, powinna być także przebadana pod kątem zapalenia wątroby typu D. W tym celu bada się krew najpierw na obecność przeciwciał przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu D. Jeśli wynik jest dodatni – tzn. jeśli wykryte zostaną przeciwciała – oznacza to, że pacjent jest obecnie zakażony wirusem zapalenia wątroby typu D lub że był zakażony w przeszłości i został wyleczony. Dlatego konieczne jest wykonanie kolejnego badania krwi w celu wyjaśnienia, czy zakażenie zostało wyleczone, czy też jest nadal aktywne. Drugi test wykazuje, czy wirusy zapalenia wątroby typu D są nadal obecne we krwi. Jeżeli wynik tego testu jest również dodatni, oznacza to, że mamy do czynienia z aktywnym zakażeniem.⁴

Wirusowe zapalenie wątroby typu D można leczyć za pomocą leków. Celem jest zatrzymanie namnażania się wirusa, a tym samym ochrona wątroby przed uszkodzeniem.¹¹ Rozmowa z lekarzem prowadzącym może pomóc w ustaleniu najlepszego możliwego leczenia i poprawić rokowanie.

Na początku może się to wydawać dziwne: bardzo dobrym sposobem ochrony przed wirusowym zapaleniem wątroby typu D jest szczepienie przeciwko WZW typu B. Wirusem zapalenia wątroby typu D można się bowiem zarazić tylko wtedy, gdy jest się również zakażonym wirusem zapalenia wątroby typu B.⁵ Ponadto można zminimalizować ryzyko zakażenia, unikając w miarę możliwości kontaktu z zakażoną krwią lub innymi płynami ustrojowymi, takimi jak nasienie czy wydzielina z pochwy, podejmując następujące działania:^1,5,12

• bezpieczny seks
• w przypadku zażywania narkotyków dożylnych i donosowych należy zadbać o sterylne przybory i nie dzielić się strzykawkami z innymi osobami
• podczas tatuowania lub piercingu zwracać uwagę na sterylne warunki pracy i narzędzia
• nigdy nie należy dzielić się produktami higieny osobistej, które mogą być skażone krwią, np. maszynkami do golenia czy nożyczkami do paznokci